2004 yerel seçimlerini, kimileri 2002 genel seçimlerinden sonra AKP hükümeti için bir kamuoyu yoklaması olarak görürken, kimileri ise geleneksel oy verme davranışının 2002 genel seçimlerinden sonra ikinci kez sarsılması olarak değerlendirmektedir. 2002’ye kadar seçim coğrafyasına bakarken bölge bölge, şehir şehir geleneksel bir oy psikolojisinden bahsetmek mümkündü. Oysa son seçimlere bakarak oy dağılımında ciddi farklılıklar gözlemekteyiz. AKP’nin elde ettiği seçim başarısı da bu farklılaşmanın bir sonucudur. Peki, nedir bu değişimin sebebi` Neden geleneksel seçmen davranışında bir değişikliğe gidildi` Siyasal katılımın saeçim ayağına etki eden faktörler nelerdir`

Vatandaşlar sandığa gittiğinde birçok değişken kararlarında etkili olur. Örneğin, son bir yılda yaşanan ekonomik ve sosyal süreçler seçmenin oy davranışını doğrudan etkileyebilir. Bazıları ideolojik olarak partilerine sadık oy davranışı gösterirken, bazıları ise kendilerine yardım eden partiye kendilerini sorumlu hissedebilirler. Bunlarla beraber, yerel anlamda seçmenlerin doğrudan hayatlarını etkileyen olaylara karşı o anki belediyenin tutumuna göre, seçmenler bir sonraki seçimde o yönetimi ödüllendiriyor ya da cezalandırıyor. 

Seçimler politik katılımın sadece bir alt başlığıdır. Ülkemizde ne yazık ki siyasal anlamda katılım genellikle seçimlere katılım olarak sınırlı kalıyor. Doğal olarak siyasi anlamda tepki de seçimlere katılmama; oy vermeme olarak ortaya çıkıyor. Seçmen davranışı üzerine yapılan çalışmalara göre, ekonomik anlamda yaşanan hoşnutsuzluk, sosyal anlamda yaşam standardında meydana gelen düşüşler genellikle kendini sandığa gitmemek olarak gösteriyor. Yapılan araştırmalara göre yerel seçimlerdeki seçmen davranışları genel seçimlere göre bazı farklılıklar taşıyor. Türkiye’nin seçim tarihi incelenirse yerel seçimlere katılım genel seçimlere göre daha az olmuştur. Belki burada yerel siyasetin yerelliğini kaybetmesinden kaynaklanan problemlerin seçmene yansımasından bahsetmek mümkün olabilir. Yerel yönetimler demokrasilerde siyasal katılımın küçük birer yapı birimidir. Bazı literatürler yerel yönetimleri küçük birer demokrasi okulu olarak görmektedirler. Öte yandan, bazı düşünürler de ekonomik koşulların küreselleşmesi ile ulus devletin politik anlamda pasifleştiğini ve emperyalizm ile yerelleşmenin herhangi ilişkisinin olup olmadığını tartışmaktadırlar.  Peki, seçmenler bu sosyo- ekonomik süreçlerin ortaya koyduğu tartışmalardan nasıl etkileniyor` Bu da ayrı bir tartışma konusudur.

Yerel seçimlerde seçmen davranışında bazı değişikliklerin olduğunu söylemiştim. Örneğin, yerel seçimlerde seçmen oy verirken daha çok aday endeksli düşünüyor. Geleneksel parti duruşlarını bir kenara bırakıp daha çok aday üzerinden karar veriyorlar. Şu seçim arifesinde çevremizden bunu gözlemlemek mümkün. Ayrıca, yerel seçimlerde seçmenlerin bir kısmı da yerel yönetimlerin artık sorunlarına bir çare bulamadıklarını söyleyebilirler. Bu inanç kaybının işte ilk tepkisi oy kullanmamadır.

24 Mart’a az bir süre kala partiler çalışmalarını hızlandırmaya başladı. Oy vermenin bir pazarlık malzemesi haline getirildiği bu günlerde tam demokratik toplumdaki seçmen eğilimini incelemek bir hayli güç.

Diliyoruz ki ülke olarak demokratik koşullarda, rekabetin heyecanının hiç eksik olmadığı keyifli bir seçim dönemi geçiririz.