Bafra Pidesinin tarihi

Bafralı olup da Bafra pidesi yemeyen, beğenmeyen, Bafra dışından misafirleri geldiği zaman ona ikram etmeyen, onunla gurur duymayan yoktur. 
Bu pidelerin Bafra`mızda ilk defa kim tarafından yapıldığı veya bunu ilk yapanların kimler olduğu kesin olarak bilinmemektedir. 
Bafra pidesinin evveliyatının 150-200 yıl öncelere dayandığı, bugün yaşı seksen doksanı geçmiş yaşlı Bafralı büyüklerimizce anlatılır. 
1850`li yıllardan beri Bafra`daki fırıncı aileler tarafından yapılan Bafra pidesi, o yıllarda da aynı bugün olduğu gibi evlerde içi hazırlanır ve fırınlara getirilerek yaptırılırmış. 
Bafra`da o yıllarda hangi fırıncılar vardı bilinmez ama son 1920`li yıllarla 1960`lı yıllar arasında bilinen 8-10 tane ekmek fırını varmış. 
Tokalaklar`ın fırını, Cimbilikler`in fırını, Camadanların fırını, Yeni fırın, Hürriyet`in fırını, Dadaş`ın fırını ve Gündaylar`ın 2 tane fırını... 
Daha eski zamanlarda ise Fırıncı Hacı Kerimzade, Akekmekçi zade Ömer Efendi ve Şişik Salim`in de fırınları varmış. 
Tokalaklar`ın fırını Kadı Çeşmesi`nin karşı çaprazındaymış. Bulvar yolu açılınca oradaki dükkanlarla beraber Tokalaklar`ın fırında yıkılmış. Sahibi rahmetli Hüseyin Tokalak`mış. 
Cimbilikler`in fırını Cumhuriyet Meydanı`nda bugün Albayraklar`ın şekerci dükkanının olduğu yerdeymiş. Sahibi de rahmetli Mehmet Akekmekci`ymiş. 
Camadanlar’ın fırını Bafra Müzesinin karşısındaki eski hamamın yanıymış yani Köşem bant kayıt stüdyosu İbrahim Karaalioğlu`nun olduğu dükkanın yanındaki pasajın hamama bakan yüzüymüş. Bu fırının sahibi ise rahmetli Bayram Camadan`mış. 
Yeni fırın yine meydanda şu anki yerindeymiş. Sahibi de rahmetli Halil İbrahim Bayram`mış. 
Hürriyetin fırını Gazipaşa`da Kız Meslek Lisesinin karşısındaki simit fırının olduğu yermiş. Fırının sahibi olan Rahmetli Hürriyet dayı, Hürriyetin Salih olarak tanıdığımız, bildiğimiz rahmetli Salih Amca`nın ve kardeşi Zekeriya Amca`nın babası. 
Dadaş`ın fırını Akbank`ın karşı çaprazındaymış, yani Adnan- Nafız Kayalar`ın, Özmenler`in evinin sokağına giren köşeymiş. Sahibi de rahmetli Dadaş Mehmet`miş. 
Gündaylar`ın ise o yıllarda Bafra`da 2 tane fırını varmış. Bir tanesi meydandaki fırın, sahibi de rahmetli Kamil Günday`mış. Diğeri de Kamil Günday`ın amcasının, kardeşinin veya amcasının oğlunun fırınıymış. Onun da yeri Kadı Çeşmesinin yan tarafında, şu an Donan Giyim`in olduğu yermiş. 
Hacı Kerimin fırını ise şu an meydanda havuzun olduğu yerde eskiden bir han varmış, o hanın içindeymiş. 
Tokalaklar`ın ve Cimbilikler`in fırını o yıllarda haftanın her günü iç getirene Bafra Pidesi yapar, diğer fırınlar ise sadece Pazar günleri yaparmış. 
Bafra Pidesini ilk dışarıya açılması ise 1962 yılında Tokalak fırınının sahibi rahmetli Hüseyin Tokalak`ın oğlu Hasan Tokalak ile olmuştur. 
Benim de eniştem olan (Zerrin Teyzemin eşi) rahmetli Hasan Tokalak, Mecidiyedeki Göncü İş Hanın`da o zamanın parasıyla aylık 500 Liradan 5 aylık peşinat verip, 2500 Liraya küçük bir yer kiralamış. 
Daha önce, Bafra`daki fırını için İstanbul`dan getirttiği Rum fırın ustasından öğrendiği şekilde buraya kendi elleriyle fırın yapmış. Hasan Tokalak böylece ilk hazır Bafra Pidesi satışı yapan ilk Bafra Pide salonunu açan kişi olarak Bafra tarihine geçmiştir. 
İlk açıldığı gün tanıtım amacı ile 300 tane pide yapıp Mecidiye esnafına bedava dağıtan rahmetli, 2. gün 500 pide siparişi ile karşılaşınca büyük sevinç yaşamış ve pidenin yanında Bafra`dan her gün dolmuşlarla şıracı İlhami`den getirttiği Bafra Şırası`nın da satışına başlamıştır. 
Kısa zamanda Bafra Pidesini Samsun halkına sevdiren ve tanıtan Hasan Tokalak, bugün yine Mecidiye`de (40 yıldır aynı yerde) aynı dükkanda, aynı lezzette Bafra Pidesi yapmaktadır. 
Bugün hayatta olmayan Hasan Tokalak`ın zanaatını oğlu Ahmet Tokalak ve torunu Bora Tokalak devam ettirmektedirler. 
Hüseyin Tokalak`ın diğer oğlu rahmetli İsmail Tokalak`ta abisi Hasan gibi 1965 yılında Samsun`da parkın karşısına Bafra pidecisi açmış fakat 2-3 sene sonra Samsun`dan İstanbul`a taşınmış ve o da İstanbul`da ilk Bafra Pidecisini açarak pidemizi tanıtmıştır. 
Bugün oğlu Murat Tokalak baba mesleğini İstanbul`da devam ettirerek aynı damak tadını İstanbulluların ve İstanbul`da yaşayan Bafralıların beğenisine sunmaktadır. Bafra Pidesi bu 2 girişimci kardeşin şevk dolu çalışmalarıyla giderek tanınmış, sevilmiş ve başta Samsun, İstanbul olmak üzere diğer vilayetlerde de Bafralılar tarafından Bafra Pidesi salonları açılmaya başlanmıştır. 
İstanbul`da 1980 yılında Coşkun Usta tarafından açılan Coşkun Usta pide salonları da aynı kalitede Bafra pidesi yaparak Bafra Pidesinin tanıtımına büyük katkı sağlamıştır. 
Bafra`da 80 yıllarda ilk olarak rahmetli Mehmet Ali Var tarafından Baba Kent ve rahmetli Ahmet Vanlı tarafından Hazettim Pide salonları açılarak hazır pide satışı yapılmaya başlanmıştır. 
Samsun`dan İstanbul`a giderek yerleşen Çarşambalılar tarafından da Sampi adı altında pide salonları açılmış ve “francise sistemiyle bayilik verilmeye başlanmıştır. 
Bafra Pidesi böylece Samsun pidesi olarak isim yapmaya başlamıştır. Ayrıca Bafralı Doktor Mehmet Hatipoğlu`nun çocukları tarafından da Ankara`da “Bafpi açılmış ve Bafpi de Ankara`da Bafra pidesinin tanınmasını sağlamıştır.

  • BafraHaber Yorum
  • Bafra Pidesinin tarihi içeriğine yorum yapmaktasınız
Favicon
  • Toplam Yorum 1
User defaultYorum Id: 160358
31 Ekim 2022
20:49
  • Yorum Id: 160358
  • 31 Ekim 2022
  • 20:49

Hiç sevinmedim