Neyzen Tevfik Hayatına Genel Bir Bakış

Ölümü ve Eserleri

Değerli okurlar 9 bölümdür Neyzen Tevfik Kolaylı hakkında sizlere elimden geldiğince, topladığım  dokümanlarla bilgiler vermeye çalıştım. Bu bilgilerin kaynaklarını yazımız sonunda belirtmeye çalışacağım. 

Neyzen Tevfik Kolaylıya herkes sahip çıkabilir. Şunun bilinmesi gerekir ki bu hak en çok bizlerin yani Bafra’nın hakkıdır.  Bafra’mızda sosyal faaliyet gösteren kültür dernek ve kuruluşları son senelerde bunun örneklerini çok güzel  vermiş olup Kaymakamlığımız ve Belediye Başkanlığımızın da katkıları ile başarılı grafikler çizmişlerdir.  Kendilerine halkımız adına şükranlarımızı sunuyoruz. Devamını diliyoruz.

Evet, Neyzen Tevfik 1950 yılından ölümüne kadar değerli bir işadamı olan Nuri Demirbağ’ın kendisine tahsis  ettiği Beşiktaş saman iskelesindeki fabrikada bir odada ikamet eder. Nuri Bey ona maaşta bağlar. Bandırmalı Tatlıcı Ali Efendi dönemin Allah dostlarındandır. Neyzen Tevfik Ali efendinin dert ortağıdır. Anlaşılmaz bir sevgi ile bağlıdır Neyzen’e. Her İstanbul’a gelişinde Neyzen Tevfik’i ziyaret eder. Dertleşirler, sabahlara kadar sohbet ederler. Bandırmalı Ali efendinin hayatını anlatan Rahmi Serin hocamın aynı ismi taşıyan kitabında bu dostluğun derecesi çok güzel anlatılmıştır.

Bir Allah dostu, bir Milli şair, bir sarhoş… 

 Hepside aynı Aşk’ın peşindeler. Dostlarım bazı konularda önyargılı olmadan dış görünüşle değil, kafa gözü  ile değil, gönül gözüyle bakabilmek ne kadar güzel. 

1950 yılında Nazım Hikmet hapistir. Bir kampanyanın başında da yine bizim Neyzenimiz vardır. Serbest bırakılması için imza toplanır. Orhan Veli, Oktay Rifat, Melih Cevdet, Dr. Adnan Adıvar, Halide Edip, Ahmet  Emin Yalman, Nadir Nadi, Ahmet Hamdi Tanpınar, Sabahattin Eyüpoğlu, İbrahim Çallı ve Bafralı hemşerisi  Bedri Koraman gibi daha zamanın ne kadar aydını var ise onların imzalarını taşıyan bir dilekçe ile Başbakanlığa başvurulur. 1950 de bunun üzerine çıkarılan af ile Nazım Hikmet serbest bırakılır.

Eserlerinde göreceğimiz gibi Nazım Hikmet’in kaleme aldığı “Güneşe Doğru” sinema filminde Neyzen Tevfik Baş rolü oynar.

6 Mayıs 1952 yılında Şehir tiyatrosunda jübilesi yapılır. Zamanın tüm sanatçıları oradadır. Bu jübilede bulunan Aşık Veysel ile orada tanışır. 

Değerli okuyucular bendeki Neyzeni anlatmak sayfalara sığmaz. Sizleri daha fazla meşgul etmeden  ölümünden de bahsederek eserleri ve faydalandığımız belge, bilgilerden bahsetmek istiyorum.

29 Ocak 1953 tarihli Cumhuriyet gazetesi şu haberi vermektedir. “28 Ocak 1953 akşam saat 19.10 da Beşiktaş Saman iskelesindeki evinde büyük üstat Neyzen Tevfik vefat etmiştir.” Ölümünden önce hasta olduğunu haber alan Vali Fahrettin Kerim Gökay evine gelir kendisini hastaneye  götürmek istese de Neyzen bu teklifini kabul etmez  “burda ölmek istiyorum” der, bunun üzerine Vali tüm imkanları kullanarak tedavisini evinde yaptırır.

Manevi oğlu Nihat Karpat son dakikalara kadar yanından ayrılmaz. Asri mezarlığa defnedilmemesini ister.  Cenazesine çiçek gönderilmemesi çicek paralarının hayır kurumlarına bağışlanması son vasiyetleridir. 

30 Ocak 1953 günü Sinan Paşa camisinde namazı kılınır, Kabataş iskelesinde vapura alınan naaşı Üsküdar’a geçirilir ve Kartal Mezarlığına defnedilir.

Prof.Dr. Mustafa Kara hocamın ”İstiklalimizin Bülbülü Mehmet Akif Ersoy” adlı kitabının 34 ncü sayfasında aldığımız bilgiye göre. Neyzen Tevfik Kolay’lıyı vasiyeti üzerine Bandırmalı Ali Efendi hazretleri mezara indirmiştir. 

Allah hepsinde Rahmetiyle muamele eylesin.

ESERLERİ

-Hiç

-Azab-ı Mukaddes

-Nihavent saz semaisi

-Şehnazbuselik saz semaisi

-Taksimler

-Taş plaklar

-Affettim sinema filmi.

-Güneşe doğru sinema filmi.

TRT REPARTUVARINDA BESTELENEN ŞİİRLERİ

-Düşeli derdi firakın ile sevdaya meye

-Yad-ı hayali yar ile gülzare

-Iztırabın sonu yok sanma bu alemde gecer

-Gezindim sazı hicranımla bin bir perde üstünde

-Mahrem ettim ruhumun esrarına peymaneyi

-Dudağında yangın varmış dediler

-Ali Ekber Çicek tarafından okunan Sevda vadisine düştüm (Türkü)

FAYDALANILAN KİŞİ BELGE VE ESERLER

-Şefik Kolaylı’dan alınan aile seceresi

-Şefik Kolaylı Neyzeni anlatan ses kaydı

-Kızı Leman Kolaylı Babasını anlatan ses kaydı

-Ege Üniversitesi Yeni Türk Edebiyatı Sultan Sarı Yüksek lisans tezi

-Doç. Dr. Hüseyin Yaltırık bilgi ve belgeleri

-1 Mart 1959 Fahri Celal Göktolga Cumhuriyet gazetesi

-30 Ocak 1953 Nezih Demirkent Son saat gazetesi

-31 Ocak 1966 Şefik Kolaylı anlatıyor Yeni Tanin Gazetesi

-Alpay Kapacalı Neyzen Tevfik Hayatı

-Mehmet Akif Ersoy Safahat

-Rahmi Serin Bandırmalı Tatlıcı Ali efendi

-Prof. Dr. Mustafa Kara İstiklalimizin Bülbülü Mehmet Akif Ersoy

-Aşık Ali Tanburacı 1949 Neyzeni anlatan ses kaydı

-Burhanettin Ökte Neyzeni anlatan ses kaydı

-Çiğdem Sezen Köprülüoğlu Kızı Leman Kolaylı ile yaptığı görüşme

Değerli okuyucularım şimdilik hoşça kalın Hakkınızı helal edin.

Sizlerin desteği ile yeni konularda buluşmak üzere. Ramazanınız Mübarek, gönlünüz hoş olsun.

Saygılarımla

İdris Anarat